Σβιάτ Ιβάν Ρούσκι. Ήταν ελεύθερος μέσα στη σκλαβιά του! Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος, ένας παράξενος δούλος

Ιωσήφ, Μητροπ. Προικοννήσου. «Οσμή ζωής», εκδ. Άθως
πηγή

«Γκόσποντε Ιησούσε Χριστέ, Σήνε Μπόγια, πομήλουι μια»

 

Στις 27 του Μάη γιορτάζεται η μνήμη ενός νεοφα­νούς Αγίου, Ρώσου στην καταγωγή, που το ιερό λείψανό του βρίσκεται – στο πείσμα της ανθρώπινης λογικής! – άφθαρτο και ακέραιο, κοντά 280 χρόνια μετά το σωματικό θάνατό του, στο Νέο Προκόπι (πρώην Εμίν Αγά) της Εύβοιας. Πρόκειται για τον Όσιο Ιωάννη το Ρώσο, τον νέο Ομολογητή.

Ανάμεσα στους στρατιώτες του Τσάρου της Ρωσίας Πέτρου του λεγόμενου Μεγάλου, που πολέμησαν ενάντια στους Τούρκους στα 1711, κατά τον άτυχο εκείνο για τους Ρώσους πόλεμο, όπου ο ίδιος ο Πέτρος κινδύνεψε να σκοτωθεί, ήταν κι ένα παλληκαρόπουλο καμιά εικοσαριά χρόνων, που καταγόταν από τη λεγόμενη Μικρή Ρωσία, ο Ιβάν (Γιάννης).

Αθώο και απλοϊκό χωριατόπουλο, ήταν αναθρεμμένο με τα νάματα της ορθόδοξης ευσέβειας, της ευσέβειας εκείνης που μεταμόρφωσε μια αχανή κι απαραμύθητη βαρβαρική χώρα και την έκαμε «Αγία Ρωσία», (όπως με αρκετή δόση υπερβολής ο λαός της την ονόμασε).

Γράμματα φαίνεται πως, έξω από τα γράμματα της Εκκλησίας, δεν ήξερε. Ήξερε, όμως, πολύ καλά να ξεχωρίζει το καλό απ’ το κακό, το πρόσκαιρο από το αιώνιο, και το κατά Θεόν από το κατά κόσμον. Ήξερε πως το νόημα κ’ η νοστιμάδα της ζωής κ’ η ομορφιά της μαζί, είναι ο Χριστός! Και πως σαν είσαι μαζί Του, με το μέρος Του, κοντά Του, είσαι βλογημένος και μακάριος και ευτυχής, ό,τι κι αν σου τρέχει στη ζωή, όποιο κι αν είναι το πλήθος και το μέγεθος των πειρασμών που σε βρίσκουν! Γι’ αυτό και από τα μικράτα του είχε ρίξει την άγκυρά του σ’ Αυτόν και ζούσε κατά το άγιο θέλημά Του ταπεινά, ήσυχα, χωρίς κούφιους εγωισμούς και προσκολλήσεις στα γήινα και μάταια. Για αναπνοή του είχε το «Γκόσποντε Ιησούσε Χριστέ, Σήνε Μπόγια, πομήλουι μια». Δηλαδή, «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Για χαροκόπι του, τη Θεία Λειτουργία. Για απόλαυσή του, το να κάνει ατέλειωτες μετάνοιες και προσκυνήματα ασταμάτητα μπρος στην εικόνα της γλυκύτατης «Μπογκορόντιτσα», της Θεοτόκου. Για τρυφή του, τη νηστεία, την άσκηση, τη σκληραγωγία. Ελπίδα και στόχος του ήταν το «Τσάρστβο» των ουρανών, η Βασιλεία του Θεού!…

Αλλά ο Θεός δεν επιφυλάσσει στους εκλεκτούς Του «βίο ανθόσπαρτο» πάνω στη γη! Αντίθετα, τους υπόσχεται θλίψεις μέσα στον κόσμο και στενοχώριες και ταλαιπωρίες και βάσανα και πειρασμούς. Γιατί στενή είναι η πύλη που εισάγει στη Ζωή και ανηφορικός και δύσβατος ο δρόμος που οδηγεί στη σωτηρία. Η χριστιανική ζωή δεν είναι άνεση και πλατυσμός, τρυφή και απόλαυση, αλλά σταυρός! Έτσι και στον ευσεβή Ιβάν ο Θεός επεφύλαξε ένα σταυρό.

Στο ρωσοτουρκικό πόλεμο που ήδη αναφέραμε, τον έπιασαν αιχμάλωτο οι Τάταροι που πολεμούσαν αντάμα με τους Τούρκους, και τον πούλησαν σκλάβο σε κάποιο Τούρκο αξιωματούχο απ’ το Προκόπι της Καππαδοκίας.

Πώς να περιγράψει κανείς τη ζωή της σκλαβιάς; Περιγράφονται οι εξευτελισμοί, οι βρισιές, οι ταπεινώσεις, οι ονειδισμοί, τα κοροϊδέματα, το ξύλο, η τυραννία; Κι αν λάβει οπ’ όψη του κανείς πως το Προκόπι ήταν στρατόπεδο των Γενιτσάρων, που ήταν «υιοί γεένης διπλότεροι» των Οθωμανών, μπορεί κάπως να φαντασθεί τα βάσανα του Χριστιανόπουλου!…

Και σαν να μην έφταναν όλα τ’ άλλα, ήταν κι εκείνες οι φορτικότατες πιέσεις ν’ αφήσει την πίστη του, να πει το «σαλαβάτ» (το «πιστεύω» του Ισλάμ), να κάμουν το «σουνέτ»(περιτομή) και να γίνει Μουσουλμάνος! Πιέσεις, άλλοτε με το μαλακό κι άλλοτε με το άγριο! Άλλοτε με υποσχέσεις κι άλλοτε με απειλές! Βλέπεις, ο σατανάς είναι ποικίλος στις μεθόδους του! Όμως είχαν πέσει σε «σκληρό καρύδι»! Ή μάλλον σε πέτρα, που είχε σκληρύνει κι ατσαλώσει από την αδιάκοπη επαφή της με τον Λίθο τον Τίμιο, τον Ακρογωνιαίο, που είναι ο Ιησούς Χριστός! Έτσι, η απάντησή του ήταν πάντοτε, και στις υποσχέσεις, και στις απειλές, ένα απόλυτα αποφασιστικό «Νιέτ!». Δηλαδή: Όχι! «Δεν με συγκινούν οι υποσχέσεις σας. Ό,τι μου υπόσχεσθε είναι μάταιο, αφού ακούοντάς σας θα χωρισθώ απ’ τον Χριστό. Δεν με φοβίζουν οι απειλές σας. Ό,τι μου επισείετε σαν φόβητρο, το περιφρονώ με τη χάρη του Κυρίου μου! Για μένα «το ζην Χριστός και το αποθανείν κέρδος» (Παύλος, επιστολή προς Φιλιππησίους 1, 21). Τίποτε δε μπορεί να με χωρίσει από την αγάπη του Υιού της Παρθένου!». Και στον αφέντη του είπε: «Αν μ’ αφήσεις ελεύθερο στη θρησκεία μου, θα είμαι ολοπρόθυμος στους ορισμούς σου. Μα αν με βιάσεις ν’ αλλαξοπιστήσω, ξέρε το πως σου δίνω το κεφάλι μου μετά χαράς, αλλά την Πίστη μου όχι! Χριστιανός γεννήθηκα, Χριστιανό θα μ’ εύρει και ο χάρος!».

Βλέποντας ο Θεός την ακλόνητη πίστη του δούλου Του και την άφοβη ομολογία του, μαλάκωσε τη σκληρή καρδιά του αφέντη του και τον έκαμε σιγά-σιγά να το εκτιμήσει το σκλαβόπουλο και να το συμπαθήσει. Σ’ αυτό πολύ συνετέλεσε η όλη αρετή του Ιωάννη. Τον έβλεπαν να είναι αφοσιωμένος στο έργο του (ήταν ιπποκόμος) και να εκτελεί με βαθειά ταπεινοφροσύνη κάθε εντολή. Να κάνει ατέλειωτες νηστείες και προσευχές. Να εκκλησιάζεται με κάθε ευκαιρία και να μεταλαβαίνει κάθε Σάββατο. Να μη σηκώνει τα μάτια του να κοιτάξει κατά πρόσωπο κανέναν, αλλά να είναι πάντοτε συνεσταλμένος και ντροπαλός. Να είναι πρόθυμος για κάθε εργασία, να κοιμάται σε μια γωνιά του στάβλου πάνω στ’ άχυρα, ενώ του πρόσφεραν δωμάτιο δικό του. Να ξενυχτά συχνά προσευχόμενος στα γόνατα, άλλοτε μέσα στο στάβλο, που τον λογάριαζε θαρρείς στάβλο της Βηθλεέμ, κι άλλοτε μέσα στην εκκλησία τ’ Αϊ-Γιωργιού, εκεί κοντά στο υποστατικό του αφεντικού του. Να τρέχει με αγάπη να βοηθάει τον καθέναν, και να μην έχει λόγο πικρό στο στόμα για κανέναν! Να συγχωρεί αυτοστιγμεί και να ζητά συγγνώμη δίχως να φταίει! Να περιποιείται τα ζώα του στάβλου με ξεχωριστή φροντίδα και ν’ ακολουθεί τον έφιππο αφέντη του στους περιπάτους του, πεζός αυτός, σεμνός, με τις παπαρούνες της αρετής μόνιμα ζωγραφισμένες στα μάγουλά του, και με τα χείλη του να κινούνται αθόρυβα στην αδιάλειπτη προσευχή του Ιησού: «Γκόσποντε Ιησούσε Χριστέ, Σήνε Μπόγια, πομήλουι μια»…

Όλα αυτά, βέβαια, ηχούν παράξενα στ’ αφτιά εκείνων που βλέπουν και κρίνουν τα πράγματα με τρόπο κοσμικό. Όμως, όλα αυτά συνιστούσαν και την υπέρβαση της σκλαβιάς! Ο νεαρός Ιβάν ήταν ελεύθερος μέσα στη σκλαβιά του! Ελεύθερος από κάθε είδους δεσμά παθών και αμαρτίας! Ελεύθερος εσωτερικά! Στην ψυχή! Στα βάθη της καρδιάς του! Γιατί η ελευθερία δεν είναι υπόθεση του σώματος, μα προπαντός είναι υπόθεση του μέσα ανθρώπου! Μπορεί σωματικά να είσαι ελεύθερος, και όμως νάσαι σκλάβος της φθοράς, της αμαρτίας! Και μπορεί απ’ έξω νάσαι σκλάβος σαν τον Ιωάννη, κι από μέσα να αισθάνεσαι το πλήρωμα της ελευθερίας που χαρίζει η παρουσία του Χριστού! 

Έτσι, ο νεαρός Ρώσος υπάκουε στον αφέντη του «διά τον Κύριον», αποδίδοντας «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι», και αρνήθηκε υπακοή στο θέμα της πίστεως, αποδίδοντας «τα του Θεού τω Θεώ». Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε πως η στάση του Ιβάν και η εκ μέρους του αντιμετώπιση της σκλαβιάς, αποτελεί για μας μια πρόταση ζωής εν ελευθερία. Το παράδειγμα του Ιωάννη μας δείχνει τον τρόπο, με τον οποίο ο άνθρωπος γίνεται και είναι πραγματικά ελεύθερος! Εμείς που ως υφιστάμενοι και υπάλληλοι ασχάλλουμε και δυστροπούμε σε κάθε εντολή που μας δίδεται από τους προϊσταμένους μας, και συχνά δεν βλέπουμε την ώρα να γίνουμε κι εμείς αφεντικά για να βγάλουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα τ’ απωθημένα μας καταπάνω στους δικούς μας υφισταμένους· εμείς που το να κάνουμε κάπου μια στοιχειώδη υπακοή το θεωρούμε εξευτελισμό και εξουθένωση· εμείς που ως παιδιά τις συμβουλές και τις ορμήνειες των γονιών μας τις βαφτίζουμε «καταπίεση» εμείς, για τους οποίους ειπώθηκε ότι «του Έλληνα ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει»· εμείς που έχουμε στα κατάβαθα του είναι μας θλιβερά απωθημένα μιας σκλαβιάς τετρακοσίων και πάνω χρόνων, μιας σχετικά πρόσφατης τριπλής ξενικής κατοχής και καμπόσων ντόπιων δικτατοριών, πολλά έχουμε να διδαχθούμε από τη στάση του Ιβάν και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε τη δουλεία.

Δεν ήταν μοιρολάτρης ο Άγιος! Δεν έλεγε «σφάξε με, αγά μου, ν’ αγιάσω»! Ήξερε τι του συνέβαινε. Όμως ήξερε και την αλήθεια των πραγμάτων! Ήξερε πως στο χέρι του ήταν να δουλωθεί ή να μείνει ελεύθερος.  Αν θάδινε τη ψυχή του, αν γινόταν Μουσουλμάνος, οι Τούρκοι θα τον άφηναν ελεύθερο. Θα του έδιναν «μπαξίσια» πολλά περιουσίες, χρήματα, τιμές, δόξες! Μα τότε θάταν σκλάβος αληθινός! Σκλάβος της φιλαυτίας, της φιλοζωίας, του εγωισμού! Αν αρνιόταν να δώσει την ψυχή του, κι ας έμενε σκλάβος σωματικά (όπως κι έγινε), κι αν ακόμα του έπαιρναν τη ζωή ’θάταν ελεύθερος (όπως και ήταν). Αετός υψιπέτης, που ακροζυγιάζεται στα ύψη της αρετής και της χριστιανικής συνέπειας!… Η υπακοή που έκανε στις διάφορες δουλειές και στα θελήματα του αφέντη του (εκείνα, εννοείται, που δεν ερχό­ντουσαν σε σύγκρουση με του Χριστού το άγιο θέλημα), ήταν σε τελευταία ανάλυση, μ’ αυτές τις προϋποθέσεις, μια πράξη ελευθερίας! Μια προσφορά θεληματική, μια εκκοπή του ιδίου θελήματος, όπως συμβαίνει και με τους Μοναχούς, οι οποίοι παραδίδουν το θέλημά τους στα χέρια του Γέροντα και του κάνουν υπακοή εν Αγίω Πνεύματι.

Η επιμέλεια πάλι, με την οποία έκανε τις διάφορες δουλειές που του ανέθεταν, βασιζόταν στην πεποίθηση ότι εκτελούσε έργο του Χριστού. Είχε δεχθεί τη σκλαβιά του σαν ένα διακόνημα που τούχε αναθέσει για να το κάμει ο ίδιος ο Χριστός! Κι έτσι έθετε σε κατά γράμμα εφαρμογή τη σύσταση του θείου Παύλου: «Όσοι είστε δούλοι να υπακούετε στους επίγειους κυρίους σας με  φόβο και τρόμο, με ειλικρίνεια καρδιάς, όπως στο Χριστό. Όχι υπακούοντας για τα μάτια, για να είστε αρεστοί στους ανθρώπους, αλλά ως δούλοι του Χριστού, εκτελώντας το θέλημα του Θεού από  ψυχής, δουλεύοντας με καλή διάθεση σαν να δουλεύετε για τον Κύριο και όχι για τους  ανθρώπους. Και να ξέρετε ότι  καθένας  ό,τι καλό κάνει, γι’ αυτό θ’ ανταμειφθεί από τον Κύριο, είτε είναι δούλος είτε ελεύθερος» (Έφεσ. 6: 5-8). Κι αυτή η αντιμετώπιση του πράγματος έκανε αληθινά τους ίδρωτες που έχυνε για χάρη του αφέντη του να λογαριάζονται ως ιδρώτες που χύθηκαν για χάρη του ίδιου του Χριστού! Και οι κόποι της σκλαβιάς να λογαριάζονται ως κόποι που καταβλήθηκαν στην εργασία του Ευαγγελίου! Έτσι, όλα αυτά έφεραν άφθονη θεία Χάρη πάνω στο δούλο του Θεού, κι ο νεαρός σκλάβος έλαβε το χάρισμα της θαυματουργίας!

Βλέποντάς τον ο αφέντης του κι οι άλλοι Τούρκοι να θαυματουργεί, άρχισαν να του συμπεριφέρονται με σεβασμό κι εκτίμηση πολλή, και τον θερμοπαρακάλεσαν μάλιστα να δεχθεί να μένει σε διαμέρισμα ξεχωριστό,  δικό του, με άνεση και ευκολίες. Όμως εκείνος αρνήθηκε ευγενικά και συνέχισε να μένει στο στάβλο του, όπου και παρέδωσε την αγία ψυχή του στα χέρια του Ελευθερωτή και Ζωοδότη σε ηλικία σαράντα περίπου χρόνων, αφού νωρίτερα μετάλαβε τα Άχραντα Μυστήρια, στις 27 του Μάη του 1730.

Προσθήκη από το αφιέρωμα Χριστιανικά θαύματα σε μουσουλμάνους:

Το πιο γνωστό θαύμα του αγίου είναι το εξής: μια μέρα, ενώ ο Τούρκος αφέντης του βρισκόταν στη Μέκκα, η γυναίκα του έκανε τραπέζι σε συγγενείς και φίλους στο αρχοντικό τους. Ο Ιωάννης υπηρετούσε στο τραπέζι, όταν σερβιρίστηκε ένα πιάτο από το αγαπημένο πιλάφι του αφέντη του. Το είδε η οικοδέσποινα και αναστέναξε λέγοντας: «Πόση ευχαρίστηση θα έπαιρνε ο αφέντης σου, αν ήταν εδώ κι έτρωγε μαζί μας από τούτο το φαγητό». Ο άγιος τότε ζήτησε ένα πιάτο ζεστό πιλάφι για… να το στείλει στον αφέντη του στη Μέκκα. Του το έδωσαν σχεδόν με ειρωνεία, όμως, όταν επέστρεψε ο αφέντης του είχε μαζί του το πιάτο, που ανεξήγητα είχε μεταφερθεί κοντά του, και μάλιστα έφερε το χαρακτηριστικό έμβλημα όλων των σερβίτσιων του αρχοντικού. 
Ο άγιος κοιμήθηκε ειρηνικά το 1730, αφού έλαβε τη θεία κοινωνία κρυμμένη από τον ιερέα μέσα σ’ ένα μήλο. Τρία χρόνια αργότερα, μετά από ένα φωτεινό όραμα, ανοίχθηκε ο τάφος και το σώμα του βρέθηκε άφθαρτο, ευλύγιστο και ευωδιάζον. Το 1830 στρατιώτες του Οσμάν πασά αποπειράθηκαν να το κάψουν ρίχνοντάς το στη φωτιά. Όμως το ιερό σκήνωμα έμεινε σχεδόν ανέπαφο και μάλιστα οι στρατιώτες το είδαν να κινείται μέσα στις φλόγες, σαν ζωντανό, και τράπηκαν σε φυγή.

***

Τον ενταφίασαν αρχικά στην ταπεινή εκκλησιά του Αϊ-Γιωργιού, κοντά στο υποστατικό του αφεντικού του, όπου συνήθιζε να πηγαίνει και να ξενυχτά προσευχόμενος. Από ’κει, το 1845, οι Χριστιανοί μετέφεραν το άγιο λείψανό του, που το σεβάσθηκε η φθορά και τ’ άφησε απείραχτο κι ελεύθερο από τον κοινό νόμο της αποσύνθεσης, στη μεγάλη και ωραία εκκλησιά του Αγίου Βασιλείου που έχτισαν στο μεταξύ, κι εκεί έμεινε κάνοντας αναρίθμητα θαύματα σε Χριστιανούς και Τούρκους ως το 1924, που με την ανταλλαγή των πληθυσμών που έγινε με τη Συνθήκη της Λωζάνης, ερχόμενοι οι Προκοπιανοί στην Ελλάδα τόφεραν, θησαυρό ατίμητο και ανεξάντλητο, και το ανέβασαν στην Εύβοια όπου εγκαταστάθηκαν, στο Εμίν Αγά, που από τότε ονομάσθηκε Νέο Προκόπιο.

Στο Νέο Προκόπι, με πρωτοβουλία του μακαριστού Ποιμενάρχη της περιοχής Μητροπολίτου Χαλκίδας Γρηγορίου, η ευσέβεια του λαού ανήγειρε μεγαλόπρεπο και καλλιμάρμαρο ναό στο όνομα του ευωδιαστού ρόδου της Ρωσίας, κι εκεί βρίσκεται πια εναποτεθειμένο το ιερό του Λείψανο και δέχεται ολοχρονίς την προσκύνηση χιλιάδων λαού, κι επιτελεί ποταμηδόν θαύματα και ιάσεις παντοδαπές «τοις προσιούσιν εν πίστει» (=σ’ αυτούς που προσέρχονται με πίστη).

Ιδιαίτερη αγάπη δείχνει στα παιδιά ο Όσιος Ιωάννης, γι’ αυτό και πάμπολλα θαύματά του γίνονται σ’ αυτά. Με οφθαλμοφανή επέμβασή του έσωσε επανειλημμένως από σίγουρο θάνατο παιδιά, όταν εξαιτίας σεισμών ή υποχωρήσεως της στέγης καταστράφηκαν σχολειά σε ώρα μαθήματος και στο Προκόπι, και στην Αθήνα, στους Αγίους Αναργύρους, πριν κάμποσα χρόνια. Άρρωστα παιδιά τ’ απάλλαξε από αρρώστιες φοβερές κ.ο.κ. Μα και οι προς τους μεγάλους ευεργεσίες του δεν είναι αριθμήσιμες! Ποταμός ολόκληρος και σ’  αυτούς τα θαύματά του! Κωφάλαλοι ακούνε και μιλούν! Παράλυτοι συσφίγγονται και περπατούν υγιείς! Τυφλοί αναβλέπουν! Καρδιοπαθείς αποκαθίστανται! Καρκινοπαθείς θεραπεύονται! 

Κάποια γυναίκα από τη Κύπρο, από το Φρέναρος της Αμμοχώ­στου συγκεκριμένα, συγκύπτουσα, με το κεφάλι της να φθάνει κοντά στα γόνατα, όπως η ομοιοπαθής της του Ευαγγελίου, θεραπεύθηκε πριν λίγα χρόνια, μόλις ζώστηκε τη ζώνη του Αγίου, και το θαύμα έγινε γνωστό από τον Τύπο. Γιατρός άπιστος, που κάποτε αποκάλεσε με πολλή ασέβεια το λείψανο του Αγίου «μούμια», θεραπεύθηκε ανέλπιστα από ανίατη αρρώστια που τον είχε φέρει στο χείλος του θανάτου, όταν του παρουσιάσθηκε ο ταπεινός Όσιος και του είπε: «Είμαι η “μούμια” που είπες, και σε κάνω εγώ καλά, με τη Χάρη του Κυρίου μου Ιησού Χριστού»! Δαιμονισμένοι απαλλάσσονται από τα δαιμόνια που τους βασανίζουν! Θλιμμένοι παρηγορούνται! Απογοητευμένοι βρίσκουν ελπίδα! Κλονισμένοι στηρίζονται! Δύσπιστοι γίνονται πιστοί! Ευσεβείς στερεώνονται στην ευσέβεια! Δοξάζεται το όνομα του Θεού καθημερινά, με αφορμή το μικρόσωμο σκλαβόπουλο απ’ τη Ρωσία. Τον πονεμένο και τυραννισμένο ιπποκόμο, που έζησε σκλάβος αδούλωτος, θεληματικά φτωχός, άσημος, κουρελοντυμένος, υπάκουος, στερεός όμως στην αγία Ορθόδοξη Πίστη του, με το «Σλάβα τέμπιε Μπόγιε!» (Δόξα Σοι ο Θεός!) αδιάκοπα στο στόμα! Δοξάζεται ο Θεός και δοξάζει κι Εκείνος φιλότιμα το πλάσμα Του, που αγάπησε την αδοξία και την ταπείνωση! Δοξάζει το γνήσιο παιδί Του, που «διά τους λόγους των χειλέων Του εφύλαξεν οδούς σκληράς» (Ψαλμ. 16 (17):4). Δοξάζει τον Ομολογητή Του, που δεν ντράπηκε και δεν φοβήθηκε να Τον ομολογήσει «έμπροσθεν των ανθρώπων» και τον ομολογεί τώρα κι Αυτός ενώπιον όλων των ανθρώπων, ενώπιον των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων, των Αγίων Πάντων και της Θεοτόκου, ενώπιον όλης της κτίσεως της ορατής και της αόρατης!…

Κυριακὴ του Παραλύτου - Παράλυτος καὶ παράλυτοι. +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Παράλυτος καὶ παράλυτοι

Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου

«Ἔγειρε, ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει» (Ἰω. 5,8)

Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ εὐαγγέλιο; Ὁεὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, μᾶς διηγεῖται ἕνα θαῦμα· πῶς ὁ Κύριος θεράπευσε ἕνα παράλυτο ποὺ ἦταν 38 χρόνια ἄρρωστος. Τὸ θαῦμα εἶνε γνωστό. Δὲν χρειάζεται ἑρμηνεία.

Πολλοὶ ἀκοῦνε τὸ Εὐαγγέλιο μὲ ἀδιαφορία.Τὰ γεγονότα ποὺ ἱστορεῖ δὲν τοὺς συγκινοῦν. Μερικοὶ μάλιστα λένε εἰρωνικά· Αὐτὰ συνέβαιναν «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ»…. Θεωροῦν, δηλαδή, ὅσα γράφει τὸ Εὐαγγέλιο ὄχι μόνο ἀπίστευτα ἀλλὰ καὶ ἄσχετα μὲ τὴ σημερινὴ ζωή.Ἀλλ᾿, ἀγαπητοί μου, αὐτὰ ποὺ γράφει ὁ εὐαγγελιστὴς εἶνε καὶ γιὰ μᾶς ποὺ ζοῦμε σήμερα καὶ γιὰ ᾿κείνους ποὺ θὰ ζήσουν μετὰ ἀπὸ πολλοὺς αἰῶνες. Γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους εἶνε ἐνδιαφέροντα καὶ ἐπίκαιρα.

Ὁ παράλυτος ποὺ εδαμε σήμερα εἶνε ἡ φωτογραφία τῆς σημερινῆς κοινωνίας, εἶνε ἡ φωτογραφία ὅλων μας. Θὰ μοῦ πῆτε· –Δόξᾳ τῷ Θεῷ ἀπὸ μᾶς κανείς δὲν εἶνε παράλυτος ἢ σὲ καροτσάκι. Ἂν ἀπευθυνόσουν σὲ παραλύτους , ἡ περίπτωσι τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου θὰ ἦταν παρηγορητική. Θὰ μποροῦσες νὰ τοὺς πῇς· «Σᾶς φέρνω χαιρετισμὸ ἀπὸ ἕνα συνάδελφό σας· καὶ μαζὶ μὲ τὸ χαιρετισμὸ σᾶς συνιστῶ τὸ δικό του φάρμακο,ποὺ εἶνε ἡ ὑπομονή…». Τὸ θαῦμα αὐτὸ παρηγορεῖ τοὺς παραλύτους. Πήγαινε λοιπὸν νὰ τὸ πῇς σ᾿ αὐτούς. Σ᾿ ἐμᾶς τί τὸ λές;…Τὸ λέω, διότι κ᾿ ἐμεῖς ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη αὐτῆς τῆς διδασκαλίας. Διότι κ᾿ ἐμεῖς εἴμαστε παράλυτοι . Παράλυτοι ὄχι τόσο στὸ σῶμα ὅσο στὸ εὐγενέστερο μέρος τῆς ὑπάρξεως, στὴν ψυχή. Καὶ ἐξ αἰτίας τῆς ψυχικῆς μας παραλυσίας παραλύει καὶ τὸ σῶμα. Αὐτὸς ὁ ἀεικίνητος σημερινὸς ἄνθρωπος, ἐνῷ ἐκτελεῖ ὅλεςτὶς ὀρέξεις τῆς σαρκός, κατ᾿ οὐσίαν εἶνε παράλυτος –ψυχικῶς καὶ σωματικῶς–γιὰ ὅ,τι μεγάλο καὶ ὑψηλό. Ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ κινῆται πρὸς τὸ ἀγαθό, πρὸς τὴν ἐκτέλεσι τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅμωςδὲν κινεῖται. Γι᾿ αὐτὸ λέω ὅτι ὑπάρχουν παράλυτοι περισσότεροι ἀπὸ ὅσους φαντάζεστε. Θέλετε νὰ παρουσιάσω μερικούς;

⃝ Τί εἶνε σήμερα; Κυριακή, δηλαδὴ ἡμέρα ἀφιερωμένη στὸν Κύριο. Σήμερα πρώτη δο-λειὰ καὶ ὕψιστο καθῆκον ἔχουμε, ὡς λογικὰ πλάσματα καὶ ὡς Χριστιανοί, μόλις ἀκούσου-με τὴν καμπάνα, νὰ τρέξουμε ὅλοι στὸ ναό,γιὰ νὰ ποῦμε ἕνα εὐχαριστῶ στὸ Θεό. Σᾶς ἐρωτῶ· αὐτὸ τὸ κάνουν ὅλοι; Σὲ κάθε ἐνορία ὑπάρχουν ἄνθρωποι ὑγιέστατοι, ποὺ μποροῦν καὶ βαδίζουν χιλιόμετρα, καὶ ὅμως ἡ ἐκκλησία δὲν τοὺς εἶδε, δὲν τοὺς ξέρει. Εἶνε ἄγνωστηἡ παρουσία τους στὸ ναὸ τὴν Κυριακή. Γιατί; Διότι εἶνε παράλυτοι. Ἔχουν πόδια γιὰ ἄλλες κινήσεις, δραστηριότητες καὶ ἐργασίες, ἀλλὰ πόδια γιὰ τὴν ἐκκλησία δὲν ἔχουν · παράλυτοι πνευματικῶς, ἔγιναν καὶ παράλυτοι σωματικῶς. Καὶ μόνο αὐτοί; εἶνε κι ἄλλοι.

⃝ Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν χρήματα,ἄνθρωποι ποὺ θὰ μποροῦσαν πολλὰ νὰ κάνουν καὶ μεγάλη βοήθεια νὰ προσφέρουν. Μὰ τὸ χέρι τους εἶνε παράλυτο γιὰ τέτοια πράγματα. Δὲν τὸ βάζουν στὴν τσέπη, δὲν ἀνοίγουν τὸ πορτοφόλι οὔτε ξεκλειδώνουν τὸ χρηματο-κιβώτιό τους νὰ δώσουν κάτι σ᾿ ἕνα φτωχό.Χέρια ἔχουν μόνο γιὰ νὰ παίρνουν· νὰ παίρνουν ἀκόμη κι ἀπὸ ᾿κεῖ ποὺ δὲν ἐπιτρέπεται,νὰ παίρνουν ἀκόμη καὶ προσφορὲς τοῦ διαβόλου. Ἀλλὰ χέρια γιὰ νὰ δώσουν δὲν ἔχουν.Ἡ φιλαργυρίαπαρέλυσε τὴν ψυχή τους, παρέλυσε ὅμως καὶ τὰ χέρια τους· καὶ δὲν δίνουν.

⃝ Παράλυτοι λοιπὸν ὅσοι δὲν ἐκκλησιάζον-ται, παράλυτοι καὶ ὅσοι δὲν ἐλεοῦν. Ὑπάρχουν ὅμως κι ἄλλοι παράλυτοι. Κάποιοι ἔχουν αὐτιὰ ἕτοιμα νὰ ἀκοῦνε ὧρες ὁλόκληρες τὰ τοῦ κόσμου, τοὺς ἤχους καὶ τὰ μηνύματα τῆς διαφθορᾶς· αὐτιὰ κολλημένα σὲ ῥαδιόφωνα, σὲ δίσκους, σὲ ἀκουστικά. Ἀλλὰ οἱ Χριστιανοὶ αὐτοὶ δὲν ἔχουν αὐτιὰ γιὰ ν᾿ ἀκούσουν ἕναν ὕμνο, ἕνα τροπάριο, ἕνα ἐκκλησιαστικὸ ᾆσμα. Ἔτσι, αὐτιὰ ἔχουν καὶ αὐτιὰ δὲν ἔχουν.

Καὶ λέω ὅτι αὐτιὰ δὲν ἔχουν, ἀφοῦ δὲν θέλουν νὰ τὰ χρησιμοποιήσουν γιὰ τὸ σκοπὸποὺ τά ᾿δωσε ὁ Θεός – τὴ στιγμὴ ποὺ καὶ τὰ ἄψυχα δημιουργήματα πειθαρχοῦν καὶ ὑπακούουν στὸ πρόσταγμά του· καὶ τὰ δέντρα καὶ τὰ ζῷα καὶ οἱ πέτρες καὶ τὰ νερὰ καὶ οἱ πλανῆτες καὶ τὰ ἀστέρια, ὅλα ἀκοῦνε, μὲ τὸ δικό τους τρόπο, καὶ ἐκτελοῦν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μόνο ὁ ἄνθρωπος εἶνε παράλυτος στὴν ἀκοή. Ἁρμόζει νὰ πῇ κανεὶς γι᾿ αὐτὸν τὴ λα-ϊκὴ παροιμία «στοῦ κουφοῦ τὴν πόρτα ὅσοθέλεις βρόντα».

⃝ Δὲν θέλω ὅμως νὰ τελειώσω χωρὶς νὰ σᾶςδείξω καὶ ἕναν ἀκόμη παράλυτο. Ὑπάρχουνἄνθρωποι ποὺ ἔχουν γλῶσσα φλύαρη. Ὅλημέρα μιλοῦν. Λένε λένε λένε διάφορα, λίγες φορὲς ἀναγκαῖα καὶ τὶς περισσότερες φορὲςπεριττά. Μέσα ὅμως στὶς χιλιάδες λέξεις ποὺ προφέρουν δὲν ἀκούγεται ἡ πιὸ μεγάλη καὶ σπουδαία λέξι· ἡ λέξι «Θεός». Εἶνε ἄγνωστη στὸ λεξιλόγιό τους. Ἀλλὰ λάθος κάνω. Προφέρουν τὴ λέξι «Θεός»· καὶ ὄχι μία ἀλλὰ πολλὲς φορές. Πότε ὅμως; Ὅταν τὸν βλαστημοῦν! Τότε ἔχουν γλῶσσα. Ὅταν πρέπῃ νὰεὐχαριστήσουν καὶ νὰ δοξάσουν τὸ Θεὸ γιὰ τὶς εὐεργεσίες καὶ τὰ μεγαλεῖα του, ἡ γλῶσσα τους μένει παράλυτη .Παράλυτοι πνευματικῶς. Παράλυτοι ὡς ἄτομα, παράλυτοι ὡς οἰκογένειες, παράλυτοικαὶ ὡς κοινωνία καὶ ἔθνη. Ἂν ὑπῆρχαν ζωντανοὶ ἄνθρωποι, θερμοὶ Χριστιανοί, πόσα δὲν θὰ γίνοντο! Πόσα κακὰ δὲν θὰ ἐπρολαμβάνοντο!Τώρα οἱ πνευματικῶς παράλυτοι βλέπουν τὸκακὸ νὰ προχωρῇ, καὶ δὲν κινοῦν οὔτε τὸ μικρό τους δάχτυλο γιὰ νὰ τὸ ἀνακόψουν. Βλέ-πουν τὸ διάβολο καὶ τὰ ὄργανά του νὰ καῖνεκαὶ νὰ διαλύουν, μὰ κανείς δὲν κινεῖ ται νὰσβήσῃ τὴν πυρκαϊά. Λὲς καὶ εἶνε ὄχι παράλυτοι ἀλλὰ νεκροί  . Θέλετε παραδείγματα;

⃝ Σὲ δημόσιο χῶρο ἀκούγεται μία φρικτὴ βλασφημία. Πολλοὶ τὴν ἀκοῦνε, κανείς ὅμως δὲνδιαμαρτύρεται. Κανείς δὲν ἀνοίγει τὸ στόμα του νὰ πῇ· Δὲν σοῦ ἐπιτρέπω, κύριε, νὰ βρί-ζῃς τὸ Θεό. Λὲς καὶ βλαστήμησε ἐκεῖνος σὲ νεκροταφεῖο, ἐμπρὸς σὲ νεκρὰ καὶ ἄφωνα πτώματα. Κοινωνία παράλυτη, ἀκοῦς τὸ ὄνο-μα τοῦ Θεοῦ νὰ βλασφημῆται καὶ ἀδιαφορεῖς!

⃝ Ἄλλη περίπτωσι. Βλέπεις νὰ ἐκδίδωνται αἰ-σχρὰ ἔντυπα καὶ τὰ παιδιὰ νὰ τὰ διαβάζουν ·ἀλλ᾿ ἐσύ, παράλυτος, δὲν τ᾿ ἁρπάζεις νὰ τὰκάψῃς, ποὺ αὐτὰ θὰ σοῦ βάλουν φωτιὰ στὸσπίτι. Τί δείχνει αὐτό; Ὅτι εἴμεθα νεκροί· τὸὄνομα μόνο ἔχουμε ὅτι ζοῦμε (βλ. Ἀπ. 3,1).

Ἀγαπητοί μου! Πολλοὶ παράλυτοι ὑπάρχουν. Τεράστιες δυνάμεις, ποὺ μποροῦσαν νὰ μεταβάλουν τὸν κόσμο σὲ παράδεισο, δὲν κινη-τοποιοῦνται, ἀλλὰ μένουν σὲ ἀδράνεια.Δὲν ἀρκεῖ ὅμως νὰ κάνουμε μόνο τὴ θλιβερὴ διαπίστωσι. Εἶνε ἀνάγκη νὰ βροῦμε καὶ τὸν τρόπο θεραπείας τοῦ κακοῦ. Πῶς δηλαδὴ τὸχέρι θὰ κινηθῇ γιὰ νὰ κάνῃ τὸ καλό; πῶς τὸ πόδι θὰ τρέξῃ στὸ δρόμο τῆς Ἐκκλησίας; πῶς αὐτιὰ καὶ μάτια θ᾿ ἀνοίξουν στὰ θεῖα προσ-τάγματα; πῶς ὁ ὅλος ἄνθρωπος θὰ γίνῃ ἕνα εὐκίνητο ὄργανο τῆς θείας βουλῆς μέσα στὴν κοινωνία; Μὲ λίγα λόγια· πῶς οἱ παράλυτοι θὰ ζωντανέψουμε; Ἡ κινητήριος δύναμις καὶ τὸ ζωογόνο ῥεῦμα γιὰ τὸν παράλυτο τοῦ εὐαγγελίου ἦταν τὸ παντοδύναμο πρόσταγμα τοῦΧριστοῦ. Συνεπῶς, χρειάζεται ῥεῦμα θείας χάριτος . Ἂν ἀγγίξουμε κ᾿ ἐμεῖς τὸ ζωογόνοαὐτὸ ῥεῦμα, ἂν ἔλθουμε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸ Χριστό, θὰ δοῦμε κ᾿ ἐμεῖς τὸ θαῦμα.Ναί. Ὁ Χριστός , ποὺ μὲ μιὰ προσταγὴ θεράπευσε τότε τὸν παράλυτο τῆς Βηθεσδά, αὐτὸς καὶ σήμερα μπορεῖ νὰ κάνῃ τὸ θαῦμα σὲ ὅλους μας. Εἶνε ὁ ἴδιος. Δὲν ἔχασε οὔτε ἕνα ἠλεκτρόνιο ἀπὸ τὴ δύναμί του τὴν ἄπειρη.Ὁ ἥλιος, ποὺ φωτίζει τὸν κόσμο καὶ φαίνεταιὅτι μένει ἴδιος ἐπὶ χιλιάδες χρόνια, κάτι χάνεικάθε μέρα. Εἶνε βέβαια ἀνεπαίσθητη αὐτὴ ἡἀπώλεια· θὰ ἔλθῃ ὅμως ἡμέρα ποὺ θὰ σβήσῃκι αὐτός, ὅπως σβήνει ἕνα καντήλι. Ἀλλ᾿ ὁ ἥλιος Χριστὸς μένει «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Ἑβρ. 13,8). Ὑπεράνω τῆς ἀκτινοβολίας τοῦ ἡλίου καὶ τῶν ἄστρων εἶνεὁ Κύριος. Ὁ Κύριος ζῇ καὶ βασιλεύει εἰς τοὺς αἰῶνας. Καὶ μὲ ὅση εὐκολία εἶπε στὸν παράλυτο «Ἔγειρε» , σήκω ἐπάνω, «καὶ περιπάτει» (Ἰω. 5,8) , μὲ τὴν ἴδια εὐκολία μπορεῖ νὰ κάνῃ πάλιτὸ θαῦμα, ν᾿ ἀναστήσῃ τὸν καθένα μας , τὶς οἰκογένειές μας, τὸ ἔθνος μας σὲ νέα ζωή.Γι᾿ αὐτὸ ἂς ἀκούσουμε τὴ φωνὴ τῶν ἀγγέλων· Πλησιάστε τὸν Κύριο, πιστέψτε ἀκραδάντως σ᾿ αὐτόν! Καὶ τότε θ᾿ ἀνατείλῃ ἐντός μας μιὰ νέα ζωή, ἡ ζωὴ ἡ αἰώνιος, πρὸς δόξαν Θεοῦ. Ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος-

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἰωάννου Προδρόμου Ν. Μαδύτου - Ἀθηνῶν τὴν 12-5-1957 (ἢ 1958).

ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΕΝΔΟΞΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ, ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ (25 ΜΑΪΟΥ) π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΟΡΜΠΑΡΑΚΗΣ

“Η τιμία και αγία κεφαλή του Ιωάννου Προδρόμου που ήταν κρυμμένη προ πολλού,

 τώρα βγήκε από τους κόλπους της γης, σαν χρυσός από τα μέταλλα, κλεισμένη όχι σ

ε στάμνα, όπως παλαιότερα, αλλά σε αργυρό σκεύος, ευρισκόμενη σε ιερό 

τόπο και γενόμενη φανερή από ιερέα. Αυτήν την κεφαλή, την οποία έφερε από

 τα Κόμανα η ένδοξη των Πόλεων, η Κωνσταντινούπολη, μαζί με τον πιστό 

βασιλιά και τον ποιμενάρχη της και τον πιστό λαό, την δέχεται με μεγάλη ευφροσύνη

, κι αφού την προσκύνησαν όλοι με μεγάλη πίστη την εναπέθεσαν σε ιερό τόπο”.

Μία πολύ ὄμορφη εἰκόνα τῆς σχέσης τοῦ ἁγίου ᾽Ιωάννη Προδρόμου μέ τόν ᾽Ιησοῦ Χριστό,

 πού μᾶς προβάλλει ἡ ὑμνολογία τῆς σημερινῆς ἑορτῆς, εἶναι αὐτή τῆς φωνῆς πρός τόν

 Λόγο. ῾῎Εγινες φωνή του Λόγου, Πρόδρομε οὐράνιε ἄνθρωπε

᾽(῾Φωνήν του Λόγου γεγονώς…Πρόδρομε οὐράνιε ἄνθρωπε᾽) (ωδή α´). 

Ὁ ἅγιος ᾽Ιωάννης δηλαδή προβάλλεται, μέ βάση τά πραγματικά περιστατικά

 τῆς ζωῆς του, ὡς ἐκεῖνος πού φανερώνει τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ, πού 

ἐξαγγέλλει μέ δυνατή φωνή, ὥστε νά γίνει ἀκουστός, τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία. 

Καί βεβαίως δέν εἶναι ὁ μόνος πού ἔχει αὐτό τό χαρακτηριστικό.

 Ὅλοι οἱ προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀποτελοῦν κατ᾽ ἀκρίβεια τέτοιες 

φωνές γιά τόν ἐρχομό Αὐτοῦ, μέ τή διαφορά ὅτι ὁ ἅγιος ᾽Ιωάννης, ὡς ὁ 

τελευταῖος προφήτης καί τό πλήρωμα γι᾽ αὐτό τῆς προφητείας, εἶναι ἡ

 πιό δυνατή φωνή, κυριολεκτικά, ὅπως ὀνομάζεται, ῾ὁ μεγαλοφωνότατος 

πάντων τῶν προφητῶν᾽ καί ῾προφητών ὑπέρτερος᾽(ωδή δ´).

Ἡ σχέση τῆς φωνῆς πρός τόν Λόγο βρίσκεται σέ εὐθεῖα γραμμή, ἡ φωνή δηλαδή 

ἀκούγεται γιά νά φανερώνει ἀποκλειστικά καί μόνο τόν Λόγο, γεγονός πού σημαίνει 

 ὅτι ὁ ᾽Ιωάννης στάλθηκε ἀπό τόν Θεό ὡς ἄγγελος τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ 

Θεοῦ: νά εἶναι ὁ Πρόδρομος ᾽Εκείνου, ἄρα μέ τόν τρόπο αὐτό νά κατανοεῖ κανείς

 καί τήν ὕπαρξη καί τό ἔργο του. ῎Ετσι ἡ φωνή τοῦ Προδρόμου δέν μποροῦσε νά μηνύσει 

κάτι ἄλλο, πέραν αὐτοῦ γιά τό ὁποῖο ἦλθε καί ὁ Χριστός, δηλαδή τή μετάνοια. 

Ὁ Χριστός, ὡς ὁ ἐνσαρκωθείς Θεός μας, ἦλθε ἀκριβῶς γιά νά ἑνώσει ῾εἰς ἕν᾽,

 πού θά πεῖ στόν ἑαυτό Του καί διά τοῦ ἑαυτοῦ Του στόν Θεό Πατέρα, 

῾πάντα τά διεσκορπισμένα τέκνα Αὐτοῦ᾽, συνεπῶς νά καλέσει τόν κόσμο

 ὅλο σέ μετάνοια. Γι᾽ αὐτό καί τό κήρυγμα τοῦ ἁγίου ᾽Ιωάννη καί τό κήρυγμα 

τοῦ ᾽Ι. Χριστοῦ εἶναι ἀκριβῶς τό ἴδιο: ῾μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν᾽. ῾

Σέ ὅλους βεβαίωσε ἡ κάρα τοῦ Προδρόμου τούς σωτήριους δρόμους τῆς

 μετανοίας,  μέ τίς θεῖες συμβουλές᾽(῾Κάρα…πᾶσι τῆς μετανοίας τάς 

σωτηρίους ὁδούς θείαις ὑποθήκαις βεβαιώσασα᾽) (αίνοι).

Ὑπενθύμιση αὐτονοήτων, θά πεῖ κάποιος. Ναί, ἀλλά μέ προέκταση καί στά καθ᾽ ἡμᾶς. 

Δηλαδή: δέν μπορεῖ κάποιος πού θέλει νά ἀνήκει στόν Χριστό καί στήν ἁγία Του ᾽

Εκκλησία, νά ἔχει διαφορετική φωνή ἀπό ὅ,τι ᾽Εκεῖνος. Τί θέλουμε νά ποῦμε; 

Ὁ χριστιανός ῾βοᾶ᾽ μέ τά λόγια του, κυρίως ὅμως μέ τή ζωή του, τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ.

 ῾Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη᾽ (ὁ Κύριος). Δέν εἶναι δυνατόν 

νά εἴμαστε χριστιανοί καί ἀπό τήν ἄλλη ἡ ζωή καί οἱ λόγοι μας νά μή βρίσκονται σέ

 εὐθεῖα γραμμή καί ἀναλογία πρός τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἁγίων φίλων Του.

 Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι βάση τῆς ᾽Εκκλησίας ἀποτελεῖ ἡ πεποίθηση καί τό βίωμα ὅτι οἱ

 χριστιανοί συνιστοῦμε μέλη Χριστοῦ καί συνεπῶς προεκτείνουμε

 ᾽Εκείνου τήν παρουσία στόν κόσμο. Κι ἐπειδή ὁ Λόγος Χριστός ἔζησε καί δίδαξε 

τήν ἀγάπη – αὐτό ἄλλωστε εἶναι καί τό κύριο γνώρισμα αὐτοῦ πού μετανοεῖ - ἄρα

 καί ὁ χριστιανός εἶναι πράγματι χριστιανός, ὅταν ζεῖ καί διδάσκει πάντα τήν ἀγάπη.

 Ὁποιαδήποτε ἄλλη ῾φωνή᾽, ἔστω καί στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀποτελεῖ

 παραχάραξη ᾽Εκείνου καί βεβαίως παραφωνία Του.

π. Γεώργιος Δορμπαράκης

Τα οφίκια και οι θέσεις, έγγαμοι και άγαμοι στην Εκκλησία Του Μαρκιανού Πρωτονοταρίου

 
Μικρό παιδί ήμουνα, όταν έβλεπα με δέος στην ενορία μου, έναν σεβαστό λευκασμένο Αρχιμανδρίτη ,  ο οποίος διακονούσε την Εκκλησία μας, με αυταπάρνηση και ζήλο ένθεο, συνεργαζόμενος άριστα με τους υπόλοιπους τέσσερις έγγαμους συνεφημερίους του!  Ποτέ, δεν δημιουργήθηκε κάποιο σύννεφο στην διακονία τους! Ο Αρχιμανδρίτης, απολάμβανε του σεβασμού και της τιμής, όχι μόνον των Συμπρεσβυτέρων του, αλλά και ολοκλήρου του πληρώματος της Ενορίας! 
Περνώντας τα χρόνια, είδα και γνώρισα πολλούς Αρχιμανδρίτες, ελάχιστους  όμως σαν εκείνον. Κάποτε η έννοια του οφικίου στην Εκκλησία, είχε αξία χάριν του προσώπου στο οποίο δινόταν. Σήμερα όμως και έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η νέα τάξη στην Εκκλησία, έχουν πλέον καμία αξία τα οφίκια;

Παρατηρείται μια ανομοιογένεια καθώς και μία έλλειψη ισορροπίας προς το θέμα αυτό. Σε μια Μητρόπολη π.χ. έχουν όλοι οφίκια, στην όμορη με αυτήν κανένας! Σε κάποια στιγμή, το οφίκιο, γίνεται αυτοσκοπός και δικαίως, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση. Γιατί να έχει ο ένας και να μην έχει και ο άλλος. Στις περιπτώσεις των αγάμων κληρικών, τα οφίκια δίνονται πιο εύκολα απ’ ότι στους εγγάμους κληρικούς. Αυτό, από μόνο του δημιουργεί σχέσεις εμπάθειας μεταξύ των συνεφημερίων. Πολλές φορές δε, ο Αρχιμανδρίτης, προσπαθεί να επιβληθεί όχι με την προσωπικότητα του αλλά με το οφίκιο του. Από την άλλη πλευρά, ακούς τους εγγάμους κληρικούς – ασφαλώς όχι στο σύνολο τους- να απαιτούν σχεδόν, την παρουσία των αγάμων αποκλειστικά μέσα στα μοναστήρια. Είναι δίκαιο αυτό; Όχι! Δεν φθάνει που ο άγαμος κληρικός, καθ’ όλην την διάρκεια της διακονίας του, ουδέποτε μονιμοποιείται στην οργανική του θέση; (μια κατάφορη αδικία που προφανώς δεν απασχολεί τους Επισκόπους να αποκαταστήσουν).

Τελικά, οι σχέσεις μεταξύ εγγάμων και αγάμων κληρικών πολλές φορές καθίστανται προβληματικές και αυτό σαν αποτέλεσμα έχει την ζημία της Εκκλησίας που ανέχεται και έγγαμους και άγαμους στην αγκαλιά Της. Και αυτό, επιβεβαιώνεται πανηγυρικά στην λειτουργική ευχή «ουδείς άξιος» η οποία θέτει αυτό το «αλλ’ όμως» που ναι μεν προβάλει την ανθρώπινη αδυναμία, την οποία έρχεται όμως να επικαλύψει η οικονομία και το άπειρο έλεος του Θεού! 

Το οφίκιο, δίνεται σύμφωνα με την κρίση του Επισκόπου, στην απόλυτη δικαιοδοσία του οποίου βρίσκεται και ο οφικιούχος. Εάν ο υποψήφιος τυγχάνει της Αρχιερατικής ευνοίας τότε θα το λάβει, εάν όχι τι γίνεται; Πόσοι κληρικοί , δεν κοιμήθηκαν τον αιώνιο ύπνο, χωρίς ποτέ και παρά την τεράστια προσφορά τους στην Εκκλησία, να λάβουν κανένα οφίκιο και τελικά ο μόνος σταυρός που πήραν από την Εκκλησία να είναι ο Σταυρός της Ιερατικής τους πορείας και ακολούθως ο μαρμάρινος στο μνήμα τους; 

Προηγουμένως, αναφέρθηκα στον ανεπανάληπτο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Θυμάστε πως στην περίπτωση του υπήρξε και ο ευνούχος Ευτρόπιος , ο λεγόμενος και «παρακοιμώμενος» μιας και έφθασε να διοικεί ολόκληρη την Αυτοκρατορία χάριν της ανικανότητας του Αρκαδίου. Και σήμερα υπάρχουν «Ευτρόπιοι» και μάλιστα παρακοιμώμενοι! Ποια τα κριτήρια ανάδειξής τους στην Εκκλησία; Βλέπεις, αυτό το μοναδικό προνόμιο το έχουμε εμείς! «Η νύχτα βγάζει Επίσκοπο κι αυγή Μητροπολίτη …». Υπάρχουν κληρικοί, που η φωτεινή παρουσία τους μέσα στην Ενορία , εμπνέει, καθοδηγεί, ενθουσιάζει είτε είναι έγγαμοι είτε άγαμοι! Άξιοι κάθε σεβασμού! Όμως, «άνθρωπον ούκ έχουν…».  Και αντίθετα, βλέπεις άλλους- Κύριος ο Θεός γνωρίζει το πώς- να ανέρχονται σε υψηλά αξιώματα, φελλοί χωρίς καμίαν αξία !
Δεν υπάρχει έγγαμος και άγαμος, υπάρχει Παπάς! Όλοι τα ίδια πετραχήλια φορούν, την ίδια θηλιά στον τράχηλο. Προβλήματα αντιμετωπίζει και ο έγγαμος κληρικός, που καλείται να επιλύσει τα προβλήματα και τις δυσκολίες της οικογενειακής ζωής βαδίζοντας μεταξύ «σφύρας και άκμονος» μιας και κανείς δεν τον ρωτά με τι δυσκολίες μεγαλώνει τα παιδιά του , αλλά προβλήματα έχει και ο άγαμος κληρικός που βαδίζει μόνος του τον δρόμο της Ιεροσύνης και πολλές φορές τόσο μόνος, τραγικά μόνος!

Κάποτε ο μακαριστός θρυλικός Αυγουστίνος Καντιώτης με δάκρυα περιέγραφε σε κάποιο κήρυγμα του, την περίπτωση Ιερομονάχου που πήγε να κάνει Ανάσταση σε κάποιο χωριό το οποίο δεν είχε Εφημέριο, και στο τέλος, δεν βρέθηκε κανείς, μέσα στην χαρά της Αναστάσεως όταν όλοι βρισκόντουσαν σε γιορτινό τραπέζι να τον καλέσει να του δώσει ένα κόκκινο αυγό και να του πει το Χριστός Ανέστη!  Και είναι λάθος αυτό που συχνά ακούω, ο άγαμος δεν έχει οικογένεια, τι έχει; Από κλωσσομηχανή  βγήκε; Δεν έχει μάνα, δεν έχει πατέρα, δεν έχει αδέλφια; Όμως όταν λείπει η αγάπη, μπορεί να υπάρχει η διάκριση που μέσα από την Ορθόδοξη Πατερική μας παράδοση, εξυμνείται ως μια εκ των μεγαλυτέρων αρετών; 

Υπάρχουν έγγαμοι Κληρικοί που υποκλίνεσαι μπροστά τους, γιατί κατάφεραν την Ιερατική τους οικογένεια να την μετατρέψουν σε κατ΄οίκον Εκκλησία, αντίθετα με άλλους που κατέστησαν την Εκκλησία οικογένεια… Όπως  υπάρχουν επίσης και άγαμοι Κληρικοί, που ζουν και αναπνέουν για την Εκκλησία - και είναι άδικο να μην το αναγνωρίσεις αυτό - ενώ αντίθετα κάποιοι άλλοι ζουν και υπάρχουν από την Εκκλησία!   Πολλά και άλλα μπορούσα να γράψω, αλλά δεν θα συνεχίσω . 

Μέσα στα πολλά προβλήματα που η Εκκλησία καλείται να επιλύσει είναι και αυτά. Και ασφαλώς, τα γραφόμενα δεν μπορούν να αποτελούν τον ειδικότερο κανόνα. Ωστόσο, περιγράφουν μια πραγματικότητα που πολλούς κληρικούς μας, πονά. Κάποτε, πρέπει αυτά να διορθωθούν. Μέσα στην Ιεραρχία της Εκκλησίας μας, υπάρχουν φωτισμένοι Αρχιερείς που δεν έπαψαν να αισθάνονται παπάδες, και αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας τους! Στις περιπτώσεις αυτές, η  Μητρόπολη ξεχωρίζει για το έργο της.  Αντίθετα, σε άλλες περιπτώσεις, ο Επίσκοπος είναι εκείνος που καλλιεργεί την διαταραχή στις σχέσεις μεταξύ αγάμων και εγγάμων, άθελα ή και ηθελημένα ώστε να επιβεβαιώνεται η ρήση: «διαίρει και βασίλευε!» 
το βρήκαμε εδώ και το αντιγράψαμε απο εδώ

Ο πυγμάχος ιερέας και οι άλλοι «σούπερ παπάδες»

 

Πηγή: Mikhail Mordassov (όλες οι φωτο) / Focus Pictures

Από εδώ το βρήκαμε εδώ

Στην πόλη Νελίντοβο κοντά στην Τβερ υπάρχει μια ασυνήθιστη ενορία. Στη μοναδική ορθόδοξη εκκλησία της πόλης υπηρετούν ο ένας δίπλα στον άλλο, ένας ιερέας πυγμάχος, ένας οδοντίατρος, ένας μαραθωνοδρόμος, καθώς και ένας διάκος μουσικός της heavy metal. 
Η εκκλησία του Νελίντοβο (περίπου 300 χλμ δυτικά της Μόσχας) είναι η μοναδική σε μια πόλη που ο πληθυσμός της φτάνει τις 20.000. Παρόλα αυτά, στην πρωινή λειτουργία της Παρασκευής, στο ναό δεν είναι πάνω από δέκα πιστοί. Οι τοπικοί ιερείς αναφέρουν ότι αυτό συμβαίνει μόνο τις καθημερινές, ενώ τις Κυριακές και τις γιορτές δεν πέφτει καρφίτσα. Η συμπαθητική γυναίκα φύλακας ανοίγει την εκκλησία κατά τις επτά το πρωί, και γύρω στις οκτώ αρχίζουν να προσέρχονται οι ελάχιστοι ενορίτες και οι ιερείς. Στην αρχή της λειτουργίας βέβαια, στην εκκλησία βρίσκονται μόνο δύο ιερείς. Μισή ώρα αργότερα καταφτάνει και ο πατήρ Σέργιος Ακίμοφ. 

Ο ιερέας πυγμάχος

Ο π. Σεργκέι Ακίμοφ

Ο Σεργκέι Ακίμοφ έχει καστανά μάτια και φαρδιές πλάτες, και με την πρώτη ματιά δεν τον περνάς για παπά, αν και όταν φοράει τα άμφια οι μυς τους δεν ξεχωρίζουν ιδιαίτερα. Ο Ακίμοφ έχει σοβαρή όψη και, θα’ λεγε κανείς, λίγο σκυθρωπή. Στην εκκλησία βρέθηκε μάλλον τυχαία. Όταν ήταν παιδί πίστευε «με παιδικό τρόπο», όπως λέει ο ίδιος, αλλά ύστερα έγινε πολύ προληπτικός. Κάποια στιγμή οι δεισιδαιμονίες έγιναν τόσο σημαντικό κομμάτι του εαυτού του, ώστε αποφάσισε πως αν δεν πιστεύει σε τίποτα απολύτως, η ζωή του θα γίνει πολύ πιο απλή. Πέρασε κάποιος καιρός, και μια φορά πίνοντας τσάι σε κάτι φίλους του, έπιασε συζήτηση με έναν ιερέα για το αν υπάρχει Θεός. Η κουβέντα κράτησε μέχρι τις τρεις το πρωί και μετά από λίγο καιρό, πήγε και ο Ακίμοφ στην εκκλησία, αρχικά ως αναγνώστης αγιογραφικών κειμένων και μετά ως διάκονος.
Πριν συνδέσει τη ζωή του με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, ο πατήρ Σέργιος ασχολούταν ενεργά με την πάλη χωρίς κανόνες. Όταν ήρθε στην εκκλησία, σκέφτηκε σοβαρά να εγκαταλείψει τον αθλητισμό και να αφιερωθεί αποκλειστικά στην πνευματική του βελτιστοποίηση. Ωστόσο, ο επίσκοπος τον έπεισε να μην παρατήσει τον αθλητισμό, αν και δεν τον ευλόγησε να προπονείται. «Είπε ότι μάλλον δεν ωφελεί. Ας προπονείς τα παιδιά, αλλά εσύ ο ίδιος μην παίρνεις μέρος. Καταλήξαμε σε αυτό», θυμάται ο Ακίμοφ.
Για μερικά χρόνια ο πατέρας Σέργιος μάθαινε στα παιδιά τα μυστικά της πυγμαχίας, τα συνόδευε στους αγώνες. Οι μαθητές του ιερέα καταλάμβαναν τις πρώτες θέσεις, αλλά ο ίδιος δεν συμμετείχε. Το σημείο καμπής έφτασε το 2007. «Πήγαμε για πυγμαχία στην πόλη της Τβερ (κέντρο της περιφέρειας Τβερ, περίπου 160 χλμ βορειοδυτικά της Μόσχας) και εγώ, χωρίς να πάρω την ευλογία του ηγούμενου, πήρα μέρος σε έναν αγώνα και νίκησα», θυμάται. «Δεν είχα καμία αγωνιστική πρακτική, αλλά προπονούμουν συνεχώς». 

Στην ερώτηση, πώς ένα επιθετικό σπορ όπως το μποξ μπορεί να συμβαδίζει με τον Χριστιανισμό, ο πατέρας Σέργιος ζωντανεύει και αρχίζει ένα γεμάτο έμπνευση κήρυγμα υπέρ της πυγμαχίας: «Και εσείς, όπως και άλλοι οι οποίοι έχουν άγνοια στο θέμα, δεν κατανοείτε την ουσία της πυγμαχίας, νομίζετε ότι είναι απλά μπουνιές στη μούρη και γι’ αυτό δεν είναι χριστιανικό. Δεν είναι όμως έτσι. Αν αντιμετωπίζεις το μποξ με συναισθηματική φόρτιση, θυμό, επιθετικότητα και πάθος, τότε αρχίζεις και χάνεις».Για τον Ακίμοφ, η πυγμαχία δεν είναι σπασμένα δόντια, σπασμένη μύτη και αίματα στο πρόσωπο, δεν είναι τα χρήματα που λαμβάνει για κάθε γύρο, και δεν είναι ματαιοδοξία. Ο ίδιος λέγει: «Βλέπω το μποξ σαν τέχνη, σαν ικανότητα να σκέφτεσαι, να κάνεις ωραίους συνδυασμούς, να αποφεύγεις τα χτυπήματα, να ελίσσεσαι. Είναι ουσιαστικά ένα παιχνίδι ανάμεσα σε δύο μυαλά και δύο δυνάμεις. Αν οι δυο πυγμάχοι είναι το ίδιο δυνατοί, νικά εκείνος που είναι πιο έξυπνος και πονηρός, και όχι εκείνος που είναι πιο επιθετικός».
Μετά τη λειτουργία ο Ακίμοφ ετοιμάζεται για το σπίτι προκειμένου να διαβάσει για τις εξετάσεις (εδώ και λίγο καιρό, όλοι οι ιερείς είναι υποχρεωμένοι να λαμβάνουν ειδική εκπαίδευση), καθώς και για να ετοιμαστεί για τα μαθήματα πυγμαχίας στο σχολείο. Πριν μας αποχαιρετήσει όμως, μέχρι το βράδυ που θα τον ξανασυναντήσουμε, με πλησιάζει και λέει συνωμοτικά: «Γενικά, όλοι οι ιερείς μας εδώ έχουν ενδιαφέρον».

Οι «σούπερ παπάδες»

Ο π. Σεργκέι Μάλισεφ

Ύστερα από μια σύντομη ανάκριση, αποδεικνύεται ότι στην ενορία υπηρετούν και ένας ιερέας οδοντίατρος, ένας μαραθωνοδρόμος, καθώς και ένα διάκος ο οποίος τραγουδά και παίζει χριστιανικό deathcore. «Κάπως έτσι το λένε, ή μήπως hardcore;», αναρωτιέται ο Ακίμοφ. Σημειωτέον, ότι οι «σούπερ ήρωες» τελούν υπό τις εντολές του επισκόπου, ο οποίος είναι απόφοιτος του Κρατικού Πανεπιστήμιου Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας (MGIMO), υποψήφιος διδάκτορας Ιστορικών επιστημών και γράφει διατριβή με θέμα το Γ΄ Ράιχ. 
Ο μαραθωνοδρόμος ιερέας Σέργιος Νόβικοφ, ο οποίος είναι γνωστός από τη συμμετοχή του σε αγώνες δρόμου αντοχής, μεταξύ αυτών και σε αγώνες 100 χλμ, έδειξε την … αθλητική φύση του φεύγοντας νωρίτερα από τους άλλους, πριν προλάβω να του μιλήσω, ενώ ο οδοντίατρος και ο τραγουδιστής με κάλεσαν ευγενικά να κουβεντιάσουμε στο οδοντιατρείο και στις πρόβες αντίστοιχα.

Ο ιερέας Σεργκέι Μάλισεφ είναι ένας αεικίνητος ψηλός κοντοκουρεμένος άντρας που κυκλοφορεί με ένα βαλιτσάκι. Κινείται συνεχώς με πολύ γρήγορο βήμα, δίνοντας συνεχώς την εντύπωση ότι έχει αργήσει να πάει κάπου, χαμογελά διαρκώς, αστειεύεται και μιλά πολύ γρήγορα. Αν δεν ήταν ρασοφόρος, τότε θα μπορούσε να τον περάσει κανείς για καθηγητή Πανεπιστημίου. Το πρωί ο Μάλισεφ βρίσκεται στην εκκλησία και το βράδυ εργάζεται στο οδοντιατρείο. 
«Η δουλειά εδώ είναι καθαρά για βιοποριστικούς λόγους, αν και μάλλον δεν θα μπορούσα να αφήσω ποτέ την οδοντιατρική. Εργάζομαι από το 1989 και όσον κι αν φαίνεται περίεργο, με ευχαριστεί», αναφέρει ο ιερέας. Ερχόμενος στην εκκλησία, ο ιερέας Μάλισεφ σκέφτηκε να παρατήσει την οδοντιατρική, αλλά ο επίσκοπος τον μετέπεισε, όπως και τον πυγμάχο Ακίμοφ.
Παρότι στην κλινική δεν δίνουν σημασία στο αν μεταξύ των οδοντιάτρων υπάρχει και ένας ιερέας, η υπηρεσία στην εκκλησία και η οδοντιατρική κάπου συναντώνται. «Κάποιες φορές που ο κόσμος μου ζητά να μιλήσουμε κατ’ ιδίαν και δεν μπορούν να βρεθούν το πρωί στην εκκλησία επειδή εργάζονται, τους λέω να έρθουν στη δουλειά μου το απόγευμα», αναφέρει ο Μάλισεφ, προσθέτοντας αστειευόμενος: «Εκεί διαθέτω το πιο προσεκτικό σε αυτά που λέω ακροατήριο. Με ακούνε με το στόμα ανοιχτό! Στο κήρυγμα στο ναό, αυτό δεν μπορείς να το πετύχεις!».

Χριστιανική χέβυ μέταλ!

Ο διάκονος Αλέξανδρος Κολοσόφ

Ο διάκονος Αλέξανδρος Κολοσόφ, ο νεότερος στην ενορία, στον ελεύθερο χρόνο του γράφει μουσική, στίχους και τραγουδάει. Η εξωτερική εμφάνιση του Κολοσόφ ταιριάζει σε εκείνη των περισσότερων ιερωμένων, είναι δηλαδή λίγο παχουλός, με τα μαλλιά κοτσίδα και γενειάδα. Και μόνο οι ξυρισμένοι κρόταφοι του προσδίδουν ένα ανυπότακτο πνεύμα. Κιθάρα είχε μάθει να παίζει από μικρός, και στη συνέχεια βρήκε ομοϊδεάτες του με τους οποίους έφτιαξαν συγκρότημα. 
Είναι αδύνατο να κατανοήσεις τα λόγια του κληρικού όταν τραγουδά. Κατεβαίνοντας από τη σκηνή της αίθουσας τελετών του σχολείου, όπου κάνει τις πρόβες του το συγκρότημα, ο Κολοσόφ εξηγεί ότι η μουσική τους είναι χριστιανική. «Το νόημα των στίχων ενός από τα άλμπουμ αναφέρεται στην ιστορία ενός ανθρώπου που έφτασε στην απόλυτη κατάπτωση και στη συνέχεια πήρε τη σταθερή απόφαση να αναγεννηθεί σε ένα άσπιλο πλάσμα», αναφέρει ο διάκονος, και ύστερα από λίγη σκέψη προσθέτει: «Με τη βοήθεια του Θεού φυσικά». 

Προπόνηση πυγμαχίας

 
Την ώρα που ο βαρύς ήχος από το γκρουπ του διάκου γεμίζει την αίθουσα, στον παρακάτω όροφο συγκεντρώνονται για προπόνηση οι πρωτάρηδες πυγμάχοι του πατέρα Σεργίου Ακίμοφ. Η επίσκεψη των μαθημάτων πυγμαχίας είναι δωρεάν. Ο ιερέας φτάνει όταν όλοι βρίσκονται ήδη εκεί. Αμέσως με το που μπαίνει στο γυμναστήριο, συνωστίζονται γύρω του τα παιδιά ζητώντας την ευλογία του. Μετά, σχηματίζουν όλοι έναν κύκλο, κάνουν το σταυρό τους, μια υπόκλιση, και αρχίζουν την προθέρμανση. 
Όλες οι κινήσεις είναι καλά μελετημένες. Ο ιερέας είναι σοβαρός. Από το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια της προπόνησης δεν μιλά σχεδόν καθόλου, είναι εμφανές ότι συμμετέχει στη διαδικασία περισσότερο για τους άλλους, παρά για τον εαυτό του. Εξάλλου, όπως φαίνεται, οι μαθητές του δεν χρειάζονται τις οδηγίες του. Βλέποντας ποια χτυπήματα εφαρμόζει ο Ακίμοφ με τον παρτενέρ του, επαναλαμβάνουν τα ίδια με απόλυτη ακρίβεια. Πριν σηκωθεί για μια προπόνηση επαφής με τον ιερέα, ο 23χρονος Γιεβγκένι τον παρακαλεί: «Μόνο μη χτυπάτε δυνατά, αύριο πρέπει να πάω σε κάτι γενέθλια». 
Μετά από κάποια χρόνια προπόνησης, ο πατήρ Σέργιος Ακίμοφ κατάφερε να εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις που είναι απαραίτητες για να αποκτήσει αρχικά τον τίτλο του «υποψήφιου επαγγελματία αθλητή», και στη συνέχεια του «επαγγελματία αθλητή». Εξακολουθεί να προπονείται, μόνος κυρίως, στη διάρκεια των μαθημάτων με τα παιδιά, αλλά και μετά από αυτά, και ελπίζει ότι σύντομα θα βρεθεί στην απαιτούμενη φόρμα ώστε να πετύχει σίγουρες νίκες. Οι ήττες δεν αποθαρρύνουν τον ιερέα: «Γνωρίζοντας τις αξίες που είναι σημαντικότερες στη ζωή, εκλαμβάνω όλα όσα συμβαίνουν με τον τρόπο που αρμόζει. Αποκτώ ανοσία, και πλέον δεν θέτω στόχους όπως τότε που ήμουν παιδί. Ό,τι έλθει, είναι θέλημα Θεού».