«…Έχει σημασία ότι τόσο ο ιερέας όσο και ο λευίτης πλησίασαν πολύ κοντά: έβγαλαν έτσι το συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος ήταν νεκρός, και στη συνέχεια απομακρύνθηκαν βιαστικά.
Ο Νόμος όριζε με σαφήνεια: «Εκείνος που θ΄ αγγίξει στην πεδιάδα άνθρωπο που σκοτώθηκε ή πέθανε φυσιολογικά, οστό ή μνήμα θα είναι ακάθαρτος για εφτά μέρες» (Αρ.19,16). Εάν λοιπόν ο λευίτης και ο ιερέας άγγιζαν τον άνθρωπο που νόμιζαν νεκρό, εάν ακουμπούσαν το χέρι τους πάνω του, αμέσως θα γίνονταν ακάθαρτοι. Και η ευθύνη τους θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, αφού ανήκαν στην ιερατική τάξη και γνώριζαν τον Νόμο. Γι΄ αυτό και ο Χριστός τονίζει ότι είδαν και απομακρύνθηκαν γρήγορα.
Ο Σαμαρείτης αντίθετα «οδεύων ήλθε προς αυτόν»- ήρθε ψάχνοντας να τον βρει τον αναζητούσε και τον βρήκε…. Από τις ενέργειές του φαίνεται ότι ο Σαμαρείτης αυτός δεν φοβόταν τον θάνατο και οι διατάξεις του Νόμου δεν τον δέσμευαν. Και αυτό δεν ήταν συνέπεια μόνο της καταγωγής του, μιας και τον θάνατο τον φοβούνταν και οι Σαμαρείτες και τις επιταγές του Μωσαϊκού Νόμου τις σέβονταν και αυτοί.
….Σήμερα νομίζουμε ότι ο Χριστός βρίσκει μια όμορφη ιστορία για να ελέγξει την αναισθησία των κληρικών της εποχής του…. Ωστόσο από το Ευαγγέλιο γνωρίζουμε ότι ο Χριστός δεν ήρθε στον κόσμο για να δείξει με θεωρίες τη «σωστή συμπεριφορά» …. Οι άνθρωποι είναι αιχμάλωτοι του θανάτου και ζουν κάτω από τον ίσκιο του. Ο Χριστός ήλθε να τους ελευθερώσει απ΄ αυτόν. Και το έκανε με το να λάβει πάνω του το ανθρώπινο σώμα και κάθε τι ανθρώπινο….Πριν έλθει ο Χριστός δεν είχαμε ανθρώπους πλησίον …γιατί ήμασταν όλοι αιχμάλωτοι του θανάτου.
Ο ιερέας και ο λευίτης που πλησίασαν τον μισοπεθαμένο άνθρωπο δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε περισσότερο. Ήταν και οι δυο σαν τον εμπεσόντα στους ληστές: αδύναμοι και μισοπεθαμένοι…. Ανέλαβαν να υπηρετούν τους ανθρώπους στα πλαίσια του Μωσαϊκού Νόμου, δηλ. να τους πλησιάζουν και να διαπιστώνουν την κατάστασή τους (Όπως πλησίασαν τον τραυματισμένο της παραβολής) και να τους γνωρίζουν για ποιο λόγο έφτασαν στα πρόθυρα του θανάτου. Πιο κοντά δεν μπορούσαν να πάνε. Πλησίον δεν μπορούσαν να γίνουν. Ο ίδιος θάνατος τους αγκάλιαζε-αυτό σήμαινε το ότι θα γίνονταν ακάθαρτοι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην παράδοση της Εκκλησίας ο ιερέας και ο λευίτης είναι οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Στις τοιχογραφίες που εικονίζουν την παραβολή, στη θέση του ιερέα και του λευίτη ιστορούνται ο Μωυσής και ο άγ. Ιω. ο Πρόδρομος-οι δυο μεγαλύτερες προσωπικότητες προ Χριστού, αυτοί που κήρυξαν με τον Νόμο και τη μαρτυρία τους τον ερχομό του Χριστού που θα σώσει τον κόσμο.
Εάν ο Χριστός αναφέρει τον ιερέα και τον λευίτη …το κάνει για να δείξει ότι ήταν τόσο βαριά τραυματισμένος ο άνθρωπος, που δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν ούτε οι αγιότεροι των ανθρώπων, αυτοί που ήταν ταγμένοι στην υπηρεσία του Θεού. Ένα τροπάριο λεει πως ούτε ο ιερέας «ο προ του Νόμου προσέσχεν αυτώ», ούτε ο λευίτης » μετά τον Νόμον επείδεν αυτόν», αλλά μόνο ο Χριστός, «ο παραγενόμενος Θεός». Σαμαρείτης λοιπόν είναι ο Χριστός. Και παίρνει το όνομα του Σαμαρείτη στην παραβολή γιατί ταιριάζει πιο πολύ στις ανάγκες των Ιουδαίων, για να κατανοήσουν το πρόσωπο του Χριστού.
«Επιβιβάσας επί το ίδιον κτήνος»- ανεβάζοντάς τον στο δικό του υποζύγιο. Ο Θεός ανέλαβε την τραυματισμένη κι ετοιμοθάνατη φύση μας για να την θεραπεύσει και να την αναστήσει. Γι΄ αυτό στα Χριστούγεννα θ΄ ακούσουμε τον προφήτη να λέει για τον Χριστό: «Ου η αρχή εγεννήθη επί του ώμου αυτού»- η δύναμη του Χριστού, φάνηκε όταν μας πήρε πάνω στον ώμο του, πάνω στις πλάτες του, για να μας οδηγήσει στη Βασιλεία του».
Ο Νόμος όριζε με σαφήνεια: «Εκείνος που θ΄ αγγίξει στην πεδιάδα άνθρωπο που σκοτώθηκε ή πέθανε φυσιολογικά, οστό ή μνήμα θα είναι ακάθαρτος για εφτά μέρες» (Αρ.19,16). Εάν λοιπόν ο λευίτης και ο ιερέας άγγιζαν τον άνθρωπο που νόμιζαν νεκρό, εάν ακουμπούσαν το χέρι τους πάνω του, αμέσως θα γίνονταν ακάθαρτοι. Και η ευθύνη τους θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, αφού ανήκαν στην ιερατική τάξη και γνώριζαν τον Νόμο. Γι΄ αυτό και ο Χριστός τονίζει ότι είδαν και απομακρύνθηκαν γρήγορα.
Ο Σαμαρείτης αντίθετα «οδεύων ήλθε προς αυτόν»- ήρθε ψάχνοντας να τον βρει τον αναζητούσε και τον βρήκε…. Από τις ενέργειές του φαίνεται ότι ο Σαμαρείτης αυτός δεν φοβόταν τον θάνατο και οι διατάξεις του Νόμου δεν τον δέσμευαν. Και αυτό δεν ήταν συνέπεια μόνο της καταγωγής του, μιας και τον θάνατο τον φοβούνταν και οι Σαμαρείτες και τις επιταγές του Μωσαϊκού Νόμου τις σέβονταν και αυτοί.
….Σήμερα νομίζουμε ότι ο Χριστός βρίσκει μια όμορφη ιστορία για να ελέγξει την αναισθησία των κληρικών της εποχής του…. Ωστόσο από το Ευαγγέλιο γνωρίζουμε ότι ο Χριστός δεν ήρθε στον κόσμο για να δείξει με θεωρίες τη «σωστή συμπεριφορά» …. Οι άνθρωποι είναι αιχμάλωτοι του θανάτου και ζουν κάτω από τον ίσκιο του. Ο Χριστός ήλθε να τους ελευθερώσει απ΄ αυτόν. Και το έκανε με το να λάβει πάνω του το ανθρώπινο σώμα και κάθε τι ανθρώπινο….Πριν έλθει ο Χριστός δεν είχαμε ανθρώπους πλησίον …γιατί ήμασταν όλοι αιχμάλωτοι του θανάτου.
Ο ιερέας και ο λευίτης που πλησίασαν τον μισοπεθαμένο άνθρωπο δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε περισσότερο. Ήταν και οι δυο σαν τον εμπεσόντα στους ληστές: αδύναμοι και μισοπεθαμένοι…. Ανέλαβαν να υπηρετούν τους ανθρώπους στα πλαίσια του Μωσαϊκού Νόμου, δηλ. να τους πλησιάζουν και να διαπιστώνουν την κατάστασή τους (Όπως πλησίασαν τον τραυματισμένο της παραβολής) και να τους γνωρίζουν για ποιο λόγο έφτασαν στα πρόθυρα του θανάτου. Πιο κοντά δεν μπορούσαν να πάνε. Πλησίον δεν μπορούσαν να γίνουν. Ο ίδιος θάνατος τους αγκάλιαζε-αυτό σήμαινε το ότι θα γίνονταν ακάθαρτοι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην παράδοση της Εκκλησίας ο ιερέας και ο λευίτης είναι οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Στις τοιχογραφίες που εικονίζουν την παραβολή, στη θέση του ιερέα και του λευίτη ιστορούνται ο Μωυσής και ο άγ. Ιω. ο Πρόδρομος-οι δυο μεγαλύτερες προσωπικότητες προ Χριστού, αυτοί που κήρυξαν με τον Νόμο και τη μαρτυρία τους τον ερχομό του Χριστού που θα σώσει τον κόσμο.
Εάν ο Χριστός αναφέρει τον ιερέα και τον λευίτη …το κάνει για να δείξει ότι ήταν τόσο βαριά τραυματισμένος ο άνθρωπος, που δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν ούτε οι αγιότεροι των ανθρώπων, αυτοί που ήταν ταγμένοι στην υπηρεσία του Θεού. Ένα τροπάριο λεει πως ούτε ο ιερέας «ο προ του Νόμου προσέσχεν αυτώ», ούτε ο λευίτης » μετά τον Νόμον επείδεν αυτόν», αλλά μόνο ο Χριστός, «ο παραγενόμενος Θεός». Σαμαρείτης λοιπόν είναι ο Χριστός. Και παίρνει το όνομα του Σαμαρείτη στην παραβολή γιατί ταιριάζει πιο πολύ στις ανάγκες των Ιουδαίων, για να κατανοήσουν το πρόσωπο του Χριστού.
«Επιβιβάσας επί το ίδιον κτήνος»- ανεβάζοντάς τον στο δικό του υποζύγιο. Ο Θεός ανέλαβε την τραυματισμένη κι ετοιμοθάνατη φύση μας για να την θεραπεύσει και να την αναστήσει. Γι΄ αυτό στα Χριστούγεννα θ΄ ακούσουμε τον προφήτη να λέει για τον Χριστό: «Ου η αρχή εγεννήθη επί του ώμου αυτού»- η δύναμη του Χριστού, φάνηκε όταν μας πήρε πάνω στον ώμο του, πάνω στις πλάτες του, για να μας οδηγήσει στη Βασιλεία του».
«Λησταίς λογισμοίς περιπεσών ο Αδαμ
εκλάπη τον νουν τραυματισθείς την ψυχήν,
και έκειτο γυμνός αντιλήψεως’
ούτε ιερεύς ο προ του νόμου προσέσχεν αυτώ,
ούτε λευίτης ο μετά τον νόμον επείδεν αυτόν’
ει μη συ ο παραγενόμενος Θεός,
ουκ εκ Σαμαρείας, αλλ’ εκ της Μαρίας Θεοτόκου’
Κύριε, δόξα σοι».
Οι παραβολές μόνο χριστολογική προσέγγιση μπορούν να έχουν κι όχι ηθικολογική, όπως όλη η Βίβλος εξάλλουεκλάπη τον νουν τραυματισθείς την ψυχήν,
και έκειτο γυμνός αντιλήψεως’
ούτε ιερεύς ο προ του νόμου προσέσχεν αυτώ,
ούτε λευίτης ο μετά τον νόμον επείδεν αυτόν’
ει μη συ ο παραγενόμενος Θεός,
ουκ εκ Σαμαρείας, αλλ’ εκ της Μαρίας Θεοτόκου’
Κύριε, δόξα σοι».
Υάκινθος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου